Rekiny – krwiożerczy mordercy czy delikatne organizmy morskie?

scuba-728201_1280Rekiny to jedne z najstarszych zwierząt, jakie występują na naszej planecie. Ocenia się, że żyły w oceanach już 180 milionów lat przed tym, gdy na Ziemi pojawiły się pierwsze dinozaury. Te krwiożercze organizmy stały się niezwykle popularne dzięki licznym filmowym horrorom, jednak nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że są to niezwykle ważne zwierzęta w oceanicznym ekosystemie. Gatunki rekinów, które obecnie występują w morskich odmętach praktycznie nie zmieniły się od prawie 60 milionów lat. Ich ewolucja zachodzi bardzo wolno i ciężko im jest przystosować się do zmieniających się warunków. Stąd ogromnym zagrożeniem są dla nich każde, nawet najdrobniejsze zachwiania równowagi w ich naturalnym środowisku.

Rekiny to zwierzęta drapieżne znajdujące się na samym wierzchołku łańcucha pokarmowego. To właśnie one utrzymują biologiczną równowagę ekosystemu oceanicznego. Większe z wielu występujących na świecie gatunków rekinów ma wpływ na ilość innych drapieżników, w tym fok, ptaków morskich, a nawet innych, mniejszych gatunków rekinów. To wszystko dzieje się z powodu powiązań występujących pomiędzy poszczególnymi organizmami. Większe rekiny kontrolują ilość mniejszych organizmów drapieżnych, a te wpływają na jeszcze mniejsze formy życia, kolejne zaś tworzą powiązania z rafami koralowymi, oczyszczając ją z glonów, mikroorganizmów i innych odpadków organicznych. Jeśli choć jeden element łańcucha pokarmowego zostanie zachwiany, będzie to miało wpływ na liczebność populacji pozostałych elementów. Konsekwencje mogą być tragiczne – rafa nie będzie pielęgnowana i zginie pod wpływem ogromnej ilości glonów. To tylko jeden przykład pokazujący, jak ważnymi organizmami w oceanie są rekiny, nie posiadające innych naturalnych wrogów (może poza człowiekiem).

Rekiny występują przede wszystkim w morzach i oceanach tropikalnych i subtropikalnych, ale niektóre gatunki zasiedlają także wody arktyczne. Te zwierzęta osiągają długość od 0,15 metra do aż 20 metrów, a waga największych osobników może wynosić nawet 12 ton! Najgroźniejsze z nich to żarłacz biały i tygrysi, które mogą być niebezpieczne nawet dla ludzi. Rekiny nie posiadają pęcherza pławnego i jeśli przestaną pływać, opadną na dno. Spośród wszystkich ryb mają największe mózgi i posiadają wiele zmysłów – wzrok, węch, słuch, smak, dotyk i zmysł linii bocznej, dzięki któremu wyczuwają drobne przemieszczenia wody. Mogą też wyczuwać zmiany pola elektrycznego. Dobrze widzą w ciemnościach. Rekiny wyewoluowały już we wczesnym dewonie i żyły przed około 400 milionami lat.

Populacja rekinów spada bardzo szybko. Dzieje się tak pod wpływem wzrastającej ilości połowów. Te zwierzęta są cenione zwłaszcza ze względu na płetwy. Dla nich samych zabija się około 73 milionów rekinów rocznie. Bardzo popularne jest także rekinie mięso, dla którego ginie około 100 milionów rekinów rocznie. Co najgorsze, płetwy są znacznie bardziej cenne niż mięso z pozostałych części rekina, a ładownie statków posiadają ograniczoną ilość miejsca. Stąd większość rekiniego mięsa jest wyrzucana, a pozostawia się same płetwy. W dodatku sposób, w jaki te drapieżniki są pozbawiane życia, jest niezwykle okrutny – obcina się im płetwy i wrzuca z powrotem do oceanu, gdzie giną w strasznych mękach z głodu i braku tlenu. Coraz więcej gatunków grozi wyginięciem i szacuje się, że około 2017 roku ponad 100 z 500 gatunków rekinów na zawsze zniknie z powierzchni ziemi. Na liście zwierząt chronionych aktualnie są trzy gatunki rekinów – długoszpar, rekin wielorybi i biały.

Share This Post:

Add Comment