Dno oceaniczne

Wśród bardzo wielu zagadnień, które można poruszyć, rozmawiając o oceanach, znajduje się dno oceaniczne. Jest to zagadnienie trudne i skomplikowane, które obejmuje szereg tematów. Spróbujmy chociaż odrobinę przybliżyć sobie ten temat.

Czym jest dno oceaniczne?

Dyskusję trzeba zacząć od tego, czym w ogóle jest dno oceaniczne. Terminem tym określa się tą część skorupy ziemskiej, która zalana została wodami oceanów. W skład dna oceanicznego wchodzą zarówno elementy właściwe dla zbiorników oceanicznych, jak i bloki kontynentalne. Pojawiające się na przestrzeni milionów lat zmiany poziomu oceanów prowadziły do odsłonięcia się dna oceanicznego. Takie sytuacje miały miejsce na przykład wtedy, kiedy dochodziło do zlodowaceń. Kolejne zmiany przynosiły ponowne zakrywanie dna oceanicznego wodą.

Pasywne krawędzie kontynentów

Jeżeli mówimy o ukształtowaniu dna oceanicznego, pod uwagę powinniśmy wziąć między innymi pasywne krawędzie kontynentów. Opierając się na nich, wyróżnia się:

  • szelf kontynentalny;
  • stok kontynentalny;
  • podnóże kontynentalne.

Szelf kontynentalny określany jest również mianem półki kontynentalnej. Terminem tym określa się ten fragment kontynentu, który zalany został wodą. Można określić jego jako przedłużenie kontynentu, które znajduje się już pod powierzchnią wody. Szelf sięga maksymalnie do dwustu metrów poniżej poziomu wody. Następnie bardzo gwałtownie przechodzi w skok kontynenty. Skok kontynentalny to z kolei bardzo stromy fragment dna oceanicznego, który stanowi połączenie szelfu z już właściwym dnem oceanu. Jeżeli krawędzie kontynentów mają charakter aktywny, to stok przejdzie od razu w rów oceaniczny, czyli bardzo głęboką formę dna. Rów oceaniczny może sięgać nawet do jedenastu tysięcy metrów w głąb.

Dno właściwe

Kiedy rozmawiamy o formach ukształtowania dna oceanicznego, musimy również wspomnieć już o dnie właściwego oceanu. Tutaj wyróżniane są takie struktury, jak basen oceaniczny, równina abisalna, oceaniczna strefa spękań, góra podwodna, grzbiet podmorski oraz grzbiet śródoceaniczny. Dokładne omówienie wszystkich pojęć wymaga naprawdę wiele czasu. Dlatego skoncentrujemy się tylko na wybranych.

Ciekawą formą ukształtowania dna oceanicznego jest bez wątpienia góra podwodna. Jest to nic innego, jak szczyt, który położony jest pod powierzchnią wody. Nie tworzy więc wyspy. W zdecydowanej większości przypadków górami podwodnymi są wygasłe, a następnie zalane przez wodę stożki wulkaniczne. Obecnie przyjmuje się, że na terenie kuli ziemskiej może istnieć ponad trzydzieści tysięcy gór podwodnych, które zlokalizowane są w różnych oceanach. Dokładnie poznać udało się jak na razie bardzo niewiele z nich.

Dno oceaniczne jest bez wątpienia niezwykle rozległym tematem. Aby poznać go dokładnie, trzeba poświęcić na to naprawdę mnóstwo czasu. Trzeba pamiętać, że wielość pojęć i zagadnień nie jest prosta do opanowania. Na szczęście sięgnąć można p doskonale przygotowane publikacje, które poruszają ten jakże skomplikowany, a zarazem niezwykle interesujący temat.

Share This Post:

Add Comment